खरीप हंगाम 2024: राज्यातील लाखो शेतकऱ्यांना 384 कोटींची पीक विमा भरपाई मंजूर – नैसर्गिक आपत्ती व हवामान बदलामुळे नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांना दिलासा नमस्कार शेतकरी बांधवांनो. राज्यातील शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वाची बातमी समोर आली आहे. खरीप हंगाम 2024 मध्ये पावसाचे मोठे संकट ओढवले होते. अनेक जिल्ह्यांमध्ये अतिवृष्टी, अवकाळी पाऊस आणि वादळ यांसारख्या नैसर्गिक आपत्तींमुळे पीकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले. या पार्श्वभूमीवर राज्य सरकारने प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांसाठी भरपाईची मोठी रक्कम मंजूर केली आहे.
राज्य सरकारने यंदा जवळपास 34381 गावांतील लाखो शेतकऱ्यांना 384 कोटी रुपयांची विमा भरपाई मंजूर केली आहे. ही भरपाई पिकांचे नुकसान, प्रतिकूल हवामान, काढणीनंतर नुकसान आणि पीक कापणी प्रयोग या चार मुख्य घटकांवर आधारित आहे. या भरपाईमुळे नैसर्गिक आपत्तीत नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
56.52 लाख शेतकऱ्यांना 2840 कोटींची मंजूरी
या योजनेतून आतापर्यंत राज्यातील जवळपास 56.52 लाख शेतकऱ्यांना एकूण 2840 कोटी रुपयांची भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. यातील काही भाग शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये आधीच जमा झाला आहे. विशेषतः, 5613 लाख शेतकऱ्यांना 684 कोटी रुपये या आधीच त्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा झाले आहेत. उर्वरित रक्कम लवकरच पाठवली जाणार असल्याची माहिती मिळत आहे.
प्रतिकूल हवामानामुळे झालेल्या नुकसानीसाठी 712 कोटींची मदत
हवामानातील बदलामुळे हंगामात शेतकऱ्यांना मोठे नुकसान सहन करावे लागले. अशा 1958 शेतकऱ्यांना एकूण 712 कोटी रुपयांची भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. यातील 3399 कोटी रुपयांपैकी एक मोठा भाग आधीच जमा करण्यात आला आहे. म्हणजे, शेतकऱ्यांच्या खात्यात हळूहळू ही मदत पोहोचू लागली आहे.
काढणी पश्चात नुकसान व पीक कापणी प्रयोगावर भरपाई
राज्यातील अनेक ठिकाणी काढणी झाल्यानंतर पिकांचे नुकसान झाले. यामुळे 288 शेतकऱ्यांना 277 कोटी रुपयांची भरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. सध्या फक्त 21 हजार शेतकऱ्यांच्या खात्यांत 39 कोटी रुपये जमा झाले असून उर्वरित रक्कम लवकरच वर्ग होणार आहे.
त्याचप्रमाणे पीक कापणी प्रयोगावर आधारित नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांसाठीही भरपाई देण्यात येत आहे. जवळपास 1.74 लाख शेतकऱ्यांना या आधारावर लाभ देण्यात आला आहे. यासाठी राज्य सरकारने विमा कंपन्यांना दुसरा हप्ता म्हणून 2015 कोटी रुपयांचे वितरण केले आहे. हा हप्ता वितरित झाल्यानंतर उर्वरित 161 कोटी रुपयांची रक्कम लवकरच शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा होणार आहे.
शासनाने घेतला पुढाकार, पण वेळ लागतोय
या सगळ्या प्रक्रियेसाठी राज्य शासन, कृषी विभाग आणि विमा कंपन्या प्रयत्नशील आहेत. मात्र, शेतकऱ्यांना ही भरपाई वेळेवर मिळण्यासाठी सातत्याने पाठपुरावा करावा लागत आहे. अनेकदा स्थानिक आमदार, लोकप्रतिनिधी आणि शेतकरी संघटनांच्या प्रयत्नानंतरच ही प्रक्रिया पुढे सरकते.
अनेक शेतकऱ्यांनी भरती अर्ज केले होते, परंतु काहींचे खाते आजही रिकामे आहे. यामागील मुख्य कारण म्हणजे काही शेतकऱ्यांना शासनाने अपात्र ठरवले आहे किंवा त्यांच्या अर्जाची माहिती अद्याप अपडेट झालेली नाही. साधारणतः 99% प्रकरणांमध्ये शेतकऱ्यांच्या अपात्रतेमुळे ही अडचण निर्माण झाली आहे.
शेतकऱ्यांनी संयम ठेवावा, लवकरच पैसे खात्यात
सध्या सरकारने 384 कोटी रुपयांची रक्कम मंजूर केली आहे. लवकरच ती शेतकऱ्यांच्या खात्यांत जमा केली जाणार आहे. शासनाच्या म्हणण्यानुसार, काही तांत्रिक प्रक्रिया पूर्ण होताच हे पैसे थेट खात्यात जमा होतील. त्यामुळे ज्या शेतकऱ्यांचे पैसे आले नाहीत, त्यांनी थोडा संयम ठेवावा आणि स्थानिक कृषी विभागाशी संपर्कात रहावे.
शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर योजना, पण अंमलबजावणी वेळखाऊ
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना ही एक चांगली आणि शेतकरी हिताची योजना आहे. नैसर्गिक आपत्तीमुळे नुकसान झाल्यावर थेट आर्थिक मदतीचा आधार यातून मिळतो. मात्र, ही मदत वेळेवर मिळण्यासाठी शासन, विमा कंपन्या आणि स्थानिक प्रशासन यांना अधिक तत्परतेने काम करावे लागेल.
शेतकरी बंधूंनो, तुम्हाला जर पिक विम्याशी संबंधित काही अडचण असेल, तर आपल्या ग्रामपंचायत, कृषी सहाय्यक किंवा तालुका कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधा. आवश्यक त्या कागदपत्रांची पूर्तता करून फॉलोअप ठेवा. शासन तुमच्यासोबत आहे, पण या सगळ्याला थोडा वेळ लागतो हे लक्षात ठेवा.